Landschapsvorming
Het gebied rondom het Fort Pannerden is sinds het ontstaan van het landschap geteisterd door verschillende geologische krachten. In dit stuk zijn de geologische krachten opgedeeld in 3 punten: rivier, landijs en wind. Doordat deze 3 krachten allemaal een grote invloed hebben gehad op het landschap zijn er verschillende landschapselementen gecreëerd die nu zijn terug te zien in het landschap. Elk van deze 3 onderverdeelde punten kan worden aangewezen als maker voor een specifiek landschapselement en sommige zijn zelfs ontstaan door een combinatie van beide.
​
Landschapsvorming door Landijs
Aan de randen van het gebied komen landschapsvormen voor die niet gevormd zijn door de rivier maar door glaciale processen. Dit houdt in dat al deze landschapsvormen zijn gemaakt door landijs dat vroeger over het gebied lag. Dit ijs was continu in beweging en door deze schurende beweging is een deel van de ondergrond ontstaan. Hieronder staan de landschapsvormen die voorkomen in het gebied onder invloed van Landijs.
Stuwwallen
Het gebied ligt precies tussen twee stuwwallen in. De stuwwal van Arnhem en de stuwwal van Nijmegen. Deze duidelijke verhogingen in het landschap zijn ontstaan door het landijs dat met een stuwende werking de bevroren ondergrond onder en voor het landijs voortduwde. Het resultaat daarvan dat nu nog te zien is, zijn 2 heuvelruggen bedekt met dekzand of löss.
​
Daluitspoelingswaaier
Langs de stuwwallen liggen daluitspoelingswaaiers. Dit is een landschapsvorm die is ontstaan door sneeuwsmeltwater. Dit smeltwater spoelde in het voorjaar, in tijden dat de grond heel diep bevroren was in grote hoeveelheden uit de droge dalen. Aan het uiteinde van zo'n droog dal ontstond dan een daluitspoelingswaaier. Op deze kleine verhogingen zijn veel dorpen ontstaan omdat ze door de hogere ligging minder overstromingsgevoelig zijn. Een voorbeeld van zo’n dorp hier in de buurt is gebied is Rheden.
​
Landschapsvorming door de rivier
Veel landschapsvormen in dit gebied komen tot stand door invloed van de rivier. Dit worden fluviatiele processen genoemd. Onder invloed van het stromende water vindt erosie plaats, deze erosie en sedimentatie uit zich in verschillende landschapsvormen. Hieronder staan de landschapsvormen die voorkomen in het gebied onder invloed van de rivier.
​
Oeverwallen
Oeverwallen zijn langgerekte hoogtes die langs de oever van een rivier liggen. Ze zijn door de rivier zelf gevormd door afzetting van grof zand en fungeren als een soort 'natuurlijke dijk' die de rivier in zijn stroombedding houdt. Alleen bij hoog water kunnen oeverwallen overstromen. Met het water voert de rivier zand aan, dat direct naast de oever bezinkt waardoor de oeverwallen in de loop van de tijd steeds hoger werden.
​
Overzichtstekening oeverwallen bron: Edugis
Geulen
Doordat de rivier vroeger niet beteugeld was verplaatste deze zich over het landschap. Door erosie snijdt de rivier zich in de buitenbocht steeds dieper in terwijl in de binnenbocht steeds meer zand wordt afgezet. Door deze verplaatsing van de stroomgeul zijn er in de loop van tijd meerdere oude geulen langs de rivier gekomen. Het figuur hieronder laat dit proces zien.
​
Overzicht geulverplaatsing Bron: Nico Willemse RAAP
Landschapsvorming door wind
Hoewel veel mensen denken dat wind weinig invloed kan hebben op het landschap is dit zeker niet waar. Door de wind wordt grof materiaal springend of rollend over het oppervlak vervoerd, terwijl het fijnere materiaal zwevend wordt getransporteerd. Hierdoor kunnen er over verloop van tijd verschillende landschapselementen gevormd worden. Hieronder staan de landschapsvormen die voorkomen in het gebied onder invloed van wind.
Rivierduin
Een rivierduin ontstaat door zandafzetting van een rivier. Dit zand gaat, wanneer het droog is en het waait, stuiven. Dit opgewaaide zand vormt een heuvel. Rivierduinen zijn in ons gebied vooral terug te vinden langs de waal. Een voorbeeld zijn de rivierduinen bij fort Pannerden aan de kant van de waal.
​
Geomorfologische kaart Bron: Provincie Gelderland